May 1st update now महाराष्ट्रातील लाडकी बहिण योजनेत मोठे बदल; २५,००० रुपयांचे विशेष अनुदान आणि नियमांमध्ये कडकपणा
राज्यातील महिलांसाठी एक महत्त्वपूर्ण बातमी आहे. राज्याचे अर्थमंत्री अजित दादा पवार यांनी विधानसभेत बोलताना लाडकी बहिण योजनेअंतर्गत पात्र लाभार्थ्यांसाठी २५,००० रुपयांचे विशेष अनुदान जाहीर केले आहे. या निर्णयामुळे महिला सक्षमीकरणाला आणखी बळ मिळणार आहे, असे मानले जात आहे. विधान परिषदेचे गटनेते प्रवीण दरेकर यांनीही या घोषणेचे समर्थन केले आहे.
एप्रिल महिना लाभार्थी यादीत नाव पाहण्यासाठी
एप्रिलचा हप्ता मार्चमध्येच; विशेष अनुदानाचाही समावेश
या योजनेतील लाभार्थ्यांसाठी आणखी आनंदाची बाब म्हणजे एप्रिल महिन्याचा नियमित हप्ता मार्चमध्येच दिला जाणार आहे. हा योजनेचा दहावा हप्ता असून यामध्ये नेहमीच्या २,१०० रुपयांच्या रकमेसोबतच २५,००० रुपयांचे विशेष अनुदानही जमा केले जाणार आहे.
एप्रिल महिना लाभार्थी यादीत नाव पाहण्यासाठी
विशेष अनुदान कोणाला मिळणार? पात्रता निकष
अर्थमंत्र्यांनी स्पष्ट केले आहे की हे २५,००० रुपयांचे विशेष अनुदान सर्व महिलांना मिळणार नाही. यासाठी काही विशिष्ट पात्रता निकष निश्चित करण्यात आले आहेत, जे खालीलप्रमाणे आहेत:
- ज्या महिलांचे लाडकी बहिण योजनेत सक्रिय बँक खाते आहे.
- विशिष्ट बँकेत खाते असलेल्या महिलांना याचा लाभ मिळेल.
- ज्या महिलांनी योजनेच्या सर्व नियमांचे पालन केले आहे.
या अनुदानाची रक्कम २,००० ते २५,००० रुपयांपर्यंत असू शकते आणि ती लाभार्थ्यांच्या पात्रतेनुसार निश्चित केली जाईल.
एप्रिल महिना लाभार्थी यादीत नाव पाहण्यासाठी
योजनेत सुधारणा; गरजूंपर्यंत लाभ पोहोचवण्यावर भर
अजित दादा पवार यांनी सांगितले की लाडकी बहिण योजनेत काही आवश्यक बदल केले जाणार आहेत. या बदलांचा मुख्य उद्देश हा आहे की खऱ्या गरजू आणि पात्र महिलांपर्यंतच या योजनेचा लाभ पोहोचवावा. त्यांनी स्पष्ट केले की, ही योजना कोणत्याही परिस्थितीत बंद केली जाणार नाही आणि गरीब महिलांवर कोणताही अन्याय होणार नाही. तसेच, मागील हप्ते ज्या महिलांना मिळालेले नाहीत, त्यांना ते निश्चितपणे मिळतील.
नवीन नियम आणि पात्रता; अपात्र कोण ठरणार?
आता लाडकी बहिण योजनेच्या नियमां अधिक कठोर करण्यात आले आहेत. नवीन नियमांनुसार:
- आयकर नियम: अर्जदार महिलेच्या पॅन कार्डची तपासणी केली जाईल. जर ती महिला आयकर भरत असेल, तर तिला या योजनेतून वगळले जाईल.
- चारचाकी वाहन नियम: ज्या कुटुंबात चारचाकी वाहन असेल, त्या कुटुंबातील महिला या योजनेसाठी अपात्र ठरतील.
- उत्पन्नाचा निकष: महिलेचे वार्षिक उत्पन्न २.५ लाख रुपयांपेक्षा कमी असणे आवश्यक आहे.
- सरकारी नोकरदार: अर्जदार महिलेच्या कुटुंबातील कोणताही सदस्य सरकारी नोकरीत नसावा.
एप्रिल महिना लाभार्थी यादीत नाव पाहण्यासाठी
दहावा हप्ता आणि विशेष अनुदानासाठी आवश्यक कागदपत्रे
लाभार्थ्यांना दहावा हप्ता आणि २५,००० रुपयांचे विशेष अनुदान मिळवण्यासाठी खालील दोन कागदपत्रे सादर करणे अनिवार्य आहे:
१. उत्पन्नाचा दाखला:
- पांढरे रेशन कार्ड असलेल्या लाभार्थ्यांसाठी हे आवश्यक आहे.
- दाखल्यावर १ एप्रिल २०२५ ते ३१ मार्च २०२६ या आर्थिक वर्षासाठीचे उत्पन्न २.५ लाखांच्या आत नमूद केलेले असावे.
२. रेशन कार्डची ई-केवायसी:
- कुटुंबातील सर्व सदस्यांसह रेशन दुकानावर जाऊन ई-केवायसी प्रक्रिया पूर्ण करावी लागेल.
- यामध्ये फोरजी पॉस मशीनवर सर्व सदस्यांचे बोटांचे ठसे द्यावे लागतील. ही प्रक्रिया पूर्ण केल्याशिवाय हप्ता जमा होणार नाही.
पुढील यादीत नाव येण्यासाठी महत्त्वाचे पाऊल
ज्या महिलांना या योजनेचा लाभ घ्यायचा आहे, त्यांना पुढील पाच ते सहा दिवसांत त्यांच्या पात्रतेची कागदपत्रे अधिकृत वेबसाइटवर अपलोड करावी लागतील. त्यामुळे सर्व पात्र महिलांनी त्वरित आवश्यक कागदपत्रे तयार ठेवावीत.
२०२५-२६ साठी मोठे बजेट
लाडकी बहिण योजनेसाठी आर्थिक वर्ष २०२५-२६ मध्ये तब्बल ३६,००० कोटी रुपयांचा निधी मंजूर करण्यात आला आहे. यावरून सरकार महिलांच्या कल्याणासाठी किती गंभीर आहे, हे स्पष्ट होते.
योजनेतील बदलांविषयी बोलताना अजित दादा पवार म्हणाले, “कोणतीही योजना सुरू झाल्यावर काही त्रुटी निदर्शनास येतात, त्यामुळे त्यामध्ये सुधारणा करणे आवश्यक असते. आम्ही योजनेत सुधारणा करत आहोत, ती बंद करणार नाही आणि गरीब महिलांवर अन्याय होऊ देणार नाही.”
मागील हप्ते कसे मिळतील?
ज्या महिलांना जानेवारी, फेब्रुवारी किंवा मार्च महिन्याचे हप्ते अद्याप मिळालेले नाहीत, त्यांच्यासाठी महिला व बाल विकास विभागाने सूचना जारी केल्या आहेत. अशा महिलांनी संबंधित विभागाशी संपर्क साधावा आणि आवश्यक कागदपत्रे सादर करावीत. असे केल्यास ४८ तासांच्या आत त्यांचे मागील हप्ते जमा केले जातील, असे आश्वासन विभागाने दिले आहे.
कोणाला लाभ मिळणार नाही? मुख्यमंत्र्यांनी स्पष्ट केले
मुख्यमंत्री देवेंद्र फडणवीस यांनी स्पष्ट केले आहे की, ज्या महिलांची आर्थिक स्थिती चांगली आहे, परंतु त्यांनी चुकीची माहिती देऊन या योजनेचा लाभ घेतला आहे, त्यांना यापुढे लाभ मिळणार नाही. मात्र, यापूर्वी मिळालेले पैसे सरकार परत घेणार नाही.
महत्वाचे मुद्दे
- आधार कार्ड बँक खात्याशी जोडलेले असणे आवश्यक आहे.
- २५,००० रुपयांचे अनुदान मिळवण्यासाठी विशिष्ट बँकेत खाते उघडावे लागेल.
- आता पात्रतेचे निकष अधिक कठोरपणे तपासले जातील.
- आयकर विभाग आणि राज्य परिवहन विभागाकडून माहिती घेतली जाईल.
मागील हप्ता न मिळाल्यास काय करावे?
- महिला व बाल विकास विभागाने परिपत्रक जारी केले आहे.
- अर्ज मंजूर होऊनही हप्ता जमा न झाल्यास संबंधित विभागाशी संपर्क साधावा.
- ४८ तासांच्या आत मागील हप्ते जमा होतील, असे आश्वासन देण्यात आले आहे.
लाडकी बहिण योजनेतील हे बदल महिला सक्षमीकरणाच्या दिशेने उचललेले महत्त्वाचे पाऊल आहे. २५,००० रुपयांचे विशेष अनुदान जरी सर्वांना मिळणार नसले, तरी खऱ्या गरजू महिलांना याचा निश्चितच फायदा होईल, याची खात्री सरकारने दिली आहे. त्यामुळे पात्र महिलांनी आपली कागदपत्रे अद्ययावत ठेवून या योजनेचा लाभ घ्यावा. सरकारचा महिला कल्याणासाठी असलेला ३६,००० कोटी रुपयांचा निधी हेच दर्शवतो.
