Get a free flour mill महाराष्ट्रामध्ये ग्रामीण आणि आदिवासी भागातील महिलांच्या आर्थिक विकासासाठी राज्य सरकारने ‘मोफत पिठाची गिरणी योजना’ सुरू केली आहे. ही योजना विशेषतः अनुसूचित जाती आणि जमातीमधील महिलांना आत्मनिर्भर बनण्यास मदत करणार आहे. या उपक्रमाद्वारे प्रत्येक महिलेतील उद्योजकीय गुणांना प्रोत्साहन मिळेल आणि ग्रामीण भागातील अर्थव्यवस्था अधिक मजबूत होईल.
मोफत पिठाची गिरणी लाभार्थी यादीत नाव पाहण्यासाठी
ग्रामीण महिलांच्या सक्षमीकरणासाठी महत्त्वाचे पाऊल
ग्रामीण भागांमध्ये अनेकदा रोजगाराच्या संधी कमी असतात. विशेषतः महिलांना त्यांच्या कौशल्याचा वापर करून उत्पन्न मिळवण्याची संधी सहजासहजी मिळत नाही. अशा परिस्थितीत ‘मोफत पिठाची गिरणी योजना’ एक नवी आशा घेऊन आली आहे. या योजनेमुळे महिलांना घरी बसून स्वतःचा छोटा व्यवसाय सुरू करण्याची आणि पैसे कमावण्याची संधी मिळत आहे.
आजच्या जगात आर्थिकदृष्ट्या स्वतंत्र असणे हे सामाजिक स्वातंत्र्याकडे जाणारे महत्त्वाचे पाऊल आहे. जेव्हा महिला आर्थिकदृष्ट्या सक्षम होतात, तेव्हा त्या कुटुंबातील आणि समाजातील महत्त्वाच्या निर्णयांमध्ये सक्रियपणे सहभागी होऊ शकतात. या योजनेचा सर्वात मोठा फायदा हा आहे की ती महिलांना केवळ आर्थिक स्वातंत्र्य देत नाही, तर त्यांच्या आत्मविश्वासातही वाढ करते.
मोफत पिठाची गिरणी लाभार्थी यादीत नाव पाहण्यासाठी
अकोला जिल्ह्यातील सुमित्राबाई सांगतात, “माझ्या गावाला नोकरी मिळणे खूप कठीण होते. पण पिठाच्या गिरणीमुळे मी आता स्वतःच्या पायावर उभी आहे. गावातील लोकांना रोज ताजे पीठ पुरवून मी दर महिन्याला ८ ते १० हजार रुपये कमवते.” यावरून या योजनेचा महिलांच्या जीवनात किती मोठा बदल घडवून आणला आहे, हे स्पष्ट होते.
‘मोफत पिठाची गिरणी योजना’: सविस्तर माहिती
राज्य सरकारच्या या महत्त्वाकांक्षी योजनेत महिलांना ९० टक्के अनुदानावर पिठाची गिरणी दिली जाते. उदाहरणार्थ, जर पिठाच्या गिरणीची किंमत ५०,००० रुपये असेल, तर सरकार त्यापैकी ४५,००० रुपये अनुदान म्हणून देते. लाभार्थी महिलेला फक्त ५,००० रुपये भरावे लागतात.
ही गिरणी गहू, ज्वारी, बाजरी, तांदूळ यांसारख्या विविध धान्यांचे पीठ तयार करण्यासाठी उपयुक्त आहे. यामुळे ग्रामीण भागातील लोकांना ताजे पीठ मिळते, ज्यामुळे त्यांना आरोग्यदायी पर्याय उपलब्ध होतो आणि महिलांना चांगले उत्पन्न मिळते.
मोफत पिठाची गिरणी लाभार्थी यादीत नाव पाहण्यासाठी
योजनेचे पात्रता निकष
या योजनेचा लाभ घेण्यासाठी अर्जदाराने खालील पात्रता निकष पूर्ण करणे आवश्यक आहे:
- रहिवासी: अर्जदार महिला महाराष्ट्राची कायमची रहिवासी असावी.
- वय मर्यादा: अर्जदाराचे वय १८ ते ६० वर्षांच्या दरम्यान असावे.
- जातीची अट: महिला अनुसूचित जाती किंवा अनुसूचित जमातीमधील असावी.
- वार्षिक उत्पन्न: कुटुंबाचे वार्षिक उत्पन्न १.२० लाख रुपयांपेक्षा कमी असावे.
- प्राधान्य: ग्रामीण आणि आदिवासी भागातील महिलांना या योजनेत विशेष प्राधान्य दिले जाईल.
- प्रशिक्षण: लाभार्थी महिलेने या व्यवसायासाठी आवश्यक प्रशिक्षण घेण्याची तयारी दर्शवावी.
आवश्यक कागदपत्रे
या योजनेसाठी अर्ज करताना खालील कागदपत्रे सादर करणे आवश्यक आहे:
- ओळखपत्र: आधार कार्ड, मतदार ओळखपत्र यांसारखे कोणतेही वैध ओळखपत्र.
- जात प्रमाणपत्र: अनुसूचित जाती किंवा जमातीचे प्रमाणपत्र.
- उत्पन्नाचा दाखला: कुटुंबाच्या वार्षिक उत्पन्नाचा दाखला.
- रहिवासी प्रमाणपत्र: आपण महाराष्ट्राचे रहिवासी असल्याचा पुरावा.
- बँक खात्याचा तपशील: लाभार्थी महिलेच्या नावावर असलेल्या बँक खात्याची माहिती.
- पासपोर्ट साइज फोटो: अर्जदाराचे अलीकडील पासपोर्ट आकाराचे छायाचित्र.
- रेशन कार्ड: कुटुंबाचे रेशन कार्ड.
- कोटेशन: मान्यताप्राप्त विक्रेत्याकडून घेतलेले गिरणीचे कोटेशन.
योजनेचे फायदे
‘मोफत पिठाची गिरणी योजना’ केवळ महिलांना रोजगार उपलब्ध करून देत नाही, तर तिचे अनेक दूरगामी फायदे आहेत:
- आर्थिक सक्षमीकरण: यामुळे महिला आर्थिकदृष्ट्या सक्षम बनतात आणि त्यांचा सामाजिक दर्जा वाढतो.
- कौशल्य विकास: महिलांना व्यावसायिक कौशल्ये शिकण्याची संधी मिळते.
- ग्रामीण अर्थव्यवस्थेला चालना: स्थानिक पातळीवर उत्पादन वाढल्यामुळे ग्रामीण अर्थव्यवस्था मजबूत होते.
- पारंपरिक पद्धतींचे जतन: पारंपरिक पद्धतीने तयार केलेले पीठ वापरण्याची संस्कृती टिकून राहते.
- महिलांचा आत्मविश्वास वाढतो: स्वतःचा व्यवसाय चालवताना महिलांचा आत्मविश्वास वाढतो आणि त्या निर्णय प्रक्रियेत सक्रिय भूमिका घेतात.
यशस्वी लाभार्थींची प्रेरणादायी कथा
सवितामाळी गजभिये, नागपूर
सवितामाळी यांच्या पतीच्या निधनानंतर त्यांच्यावर कुटुंबाची आर्थिक जबाबदारी आली. ‘मोफत पिठाची गिरणी योजने’मुळे त्यांनी स्वतःचा पिठाचा व्यवसाय सुरू केला. आज त्या दरमहा सुमारे १२,००० रुपये कमावतात आणि त्यांच्या दोन मुलांना शिक्षण देत आहेत. त्यांची ही कहाणी इतर महिलांसाठी नक्कीच प्रेरणादायी आहे.
